Wiadomości

Anglia zmienia zasady darmowych posiłków – 500 tysięcy uczniów zyska nowe prawo

Nowe przepisy wejdą w życie we wrześniu 2026 roku i będą mieć realny wpływ na budżety rodzin korzystających z Universal Credit – rząd przeznaczy na ten cel miliard funtów.

W czasach, gdy temat ubóstwa dzieci w Wielkiej Brytanii wzbudza coraz większe emocje, decyzja o rozszerzeniu dostępu do bezpłatnych posiłków szkolnych może okazać się jednym z najważniejszych ruchów obecnego rządu.

Premier Keir Starmer i minister edukacji Bridget Phillipson ogłosili plan, który od 2026 roku umożliwi każdemu dziecku w Anglii, którego rodzice otrzymują zasiłek Universal Credit, ubieganie się o darmowe obiady szkolne – niezależnie od ich dochodu.

Obecne zasady wymagają, aby dochód rodziny nie przekraczał 7 400 funtów rocznie po opodatkowaniu.

Ta zmiana, finansowana z budżetu w wysokości 1 miliarda funtów do 2029 roku, może oznaczać przełom w walce z głodem w klasach.

Ogłoszenie tej decyzji spotkało się z pozytywną reakcją ze strony organizacji charytatywnych, związków zawodowych oraz ekspertów ds. edukacji i walki z ubóstwem.

Choć nie brakuje głosów wzywających do dalszych reform, sam kierunek zmian uznawany jest za krok w dobrym kierunku – zarówno z punktu widzenia dzieci, jak i rodzin dotkniętych trudną sytuacją finansową.

Co dokładnie się zmieni i kogo obejmą nowe zasady

Obecnie, aby dziecko mogło otrzymywać darmowe posiłki szkolne w Anglii, rodzina musi nie tylko pobierać Universal Credit, ale również osiągać roczny dochód poniżej 7 400 funtów netto.

Po wejściu w życie nowych przepisów we wrześniu 2026 roku, ten limit zostanie zniesiony. Oznacza to, że każde dziecko, którego rodzice znajdują się na zasiłku, automatycznie będzie miało prawo do darmowych posiłków, bez względu na dokładny poziom dochodów.

Rząd szacuje, że dzięki tej zmianie dodatkowe 500 000 dzieci uzyska uprawnienia do korzystania z darmowych obiadów w szkołach.

Jednocześnie władze zapowiadają, że rodziny, które skorzystają z nowego systemu, zaoszczędzą średnio około 500 funtów rocznie na kosztach wyżywienia swoich dzieci.

Premier Keir Starmer podkreślił, że jest to element szerzej zakrojonej strategii walki z ubóstwem i wyrównywania szans edukacyjnych: „Karmienie większej liczby dzieci każdego dnia, za darmo, to jedno z najważniejszych działań, jakie możemy podjąć, by wesprzeć rodziny, zwalczać ubóstwo i umożliwić dzieciom lepsze wyniki w nauce”.

Wsparcie organizacji i środowisk edukacyjnych

Wielu ekspertów z zadowoleniem przyjęło zapowiedziane zmiany. Nick Harrison z organizacji Sutton Trust określił decyzję jako „znaczący krok w stronę eliminacji głodu z klas szkolnych”.

Z kolei Pepe Di’Iasio, przewodniczący stowarzyszenia Association of School and College Leaders, powiedział, że to „bardzo dobra wiadomość” dla szkół, choć dodał, że „pozostaje jeszcze wiele do zrobienia”.

Kate Anstey z Child Poverty Action Group zwróciła uwagę, że nowe kryteria będą znacznie szersze niż obecne, które obejmują tylko około dwóch trzecich dzieci żyjących w ubóstwie.

Jej zdaniem zmiana „będzie przełomowa dla dzieci i rodzin” i może stanowić początek większych reform, które zostaną zaprezentowane w planowanej na jesień strategii przeciwdziałania ubóstwu dzieci.

Również Liberalni Demokraci poparli zmiany, choć ich rzeczniczka Munira Wilson wskazała, że potrzebne są dalsze kroki, takie jak automatyczne zapisywanie uprawnionych dzieci na darmowe posiłki oraz zniesienie tzw. limitu dwojga dzieci w systemie świadczeń socjalnych.

Eksperci przestrzegają przed nadmiernymi oczekiwaniami

Mimo entuzjastycznego odbioru zapowiedzi, pojawiły się także głosy ostrożne. Christine Farquharson z Instytutu Studiów Fiskalnych (IFS) zaznaczyła, że choć nowy system pomoże ograniczyć skalę ubóstwa dzieci, nie należy oczekiwać, że aż 100 000 dzieci zostanie natychmiast wyciągniętych z biedy – jak zapowiada rząd.

Według niej skuteczność reformy będzie ograniczona m.in. przez obowiązujące od 2018 roku przepisy chroniące prawa dzieci do darmowych posiłków nawet przy zmianie sytuacji finansowej rodziny.

Farquharson dodała również, że w ujęciu kosztu na jedno dziecko wyciągnięte z ubóstwa, bardziej efektywne mogłoby być zniesienie wspomnianego limitu dwojga dzieci w systemie świadczeń – co jednak wiązałoby się z dużo większym obciążeniem budżetowym.

Wsparcie dla organizacji zajmujących się walką z głodem

Oprócz reformy zasad przyznawania posiłków, rząd zapowiedział także wsparcie finansowe dla organizacji charytatywnych.

Zobacz też:

Do 12 fundacji zajmujących się redystrybucją żywności trafi 13 milionów funtów, które mają pomóc w dostarczaniu nadwyżek jedzenia z gospodarstw rolnych do osób potrzebujących.

Tego typu działania mają pomóc w ograniczeniu marnowania żywności, jednocześnie wspierając rodziny dotknięte kryzysem kosztów życia.

Tło polityczne i kolejne decyzje w oczekiwaniu

Decyzja o reformie zasad darmowych obiadów szkolnych została ogłoszona w czasie, gdy Partia Pracy mierzy się z rosnącą presją dotyczącą swojej polityki społecznej.

Od kilku tygodni trwa debata na temat utrzymania lub zniesienia limitu dwojga dzieci, który uniemożliwia większości rodzin otrzymywanie zasiłków na trzecie i kolejne dzieci urodzone po kwietniu 2017 roku.

Minister edukacji Bridget Phillipson przyznała w zeszłym tygodniu, że rząd „przygląda się” temu rozwiązaniu, ale jego zniesienie byłoby „bardzo kosztowne”.

Organizacje charytatywne i opozycja wzywają jednak do całkowitego zniesienia limitu już w najbliższym przeglądzie budżetowym, który ma zostać ogłoszony jeszcze w czerwcu.

Premier Starmer podczas środowej sesji pytań do premiera w Izbie Gmin zapewnił, że jest „zdecydowany na walkę z ubóstwem dzieci”, choć liderka Partii Konserwatywnej Kemi Badenoch zarzuciła mu niejasne i niespójne komunikaty w tej sprawie.

czwartek, 05 czerwca 2025 06:50 - Adam Bham

Dziękujemy za przeczytanie artykułu do końca! Zachęcamy do odwiedzenia naszego Facebooka, Twittera i YouTube. Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.