Wiadomości

Wskaźnik śmiertelności w Wielkiej Brytanii osiągnął rekordowo niski poziom

Według najnowszej analizy przeprowadzonej dla BBC News, w 2024 roku wskaźnik śmiertelności w Wielkiej Brytanii osiągnął najniższą wartość w historii.

Badanie, oparte na analizie aktów zgonu, wykazało, że liczba zgonów na mieszkańca powróciła do poziomu sprzed pandemii i była nawet nieco niższa niż w 2019 roku, który do tej pory był rekordowy pod tym względem.

Jak zmieniała się śmiertelność w Wielkiej Brytanii?

Analizę przeprowadzili eksperci z Continuous Mortality Investigation (CMI), działającego przy Institute and Faculty of Actuaries. Stuart McDonald, jeden z analityków, podkreślił, że chociaż powrót do trendu spadkowego jest pozytywny, to poprawa wskaźników śmiertelności w ciągu ostatnich pięciu lat była bardzo wolna i „słaba na tle historycznych standardów”.

Od 1974 do 2011 roku śmiertelność w Wielkiej Brytanii stopniowo malała o połowę, co było wynikiem lepszej profilaktyki chorób serca, ograniczenia palenia papierosów oraz postępu medycyny.

Jednak od 2011 do 2019 roku tempo poprawy znacznie zwolniło, a w trakcie pandemii COVID-19 liczba zgonów gwałtownie wzrosła. W 2022 roku odnotowano również podwyższoną liczbę nadmiarowych zgonów.

Wskaźnik śmiertelności w 2024 roku wyniósł 989 zgonów na 100 000 osób. To najniższy wynik w historii i powrót do długoterminowego trendu spadkowego, choć tempo poprawy pozostaje niewielkie.

Główne przyczyny i czynniki ryzyka

Eksperci wskazują, że spowolnienie poprawy wskaźników śmiertelności po 2011 roku wynika z kilku czynników.

Niektóre z kluczowych działań profilaktycznych, takich jak ograniczenie palenia tytoniu czy poprawa leczenia nowotworów i chorób serca, przyniosły już znaczące efekty, co sprawia, że dalsza poprawa jest trudniejsza do osiągnięcia.

Jednocześnie w Wielkiej Brytanii wzrosły inne czynniki ryzyka, takie jak otyłość, niezdrowa dieta i brak aktywności fizycznej, co w połączeniu z rosnącymi nierównościami społecznymi oraz przeciążeniem systemu opieki zdrowotnej może ograniczać dalszy postęp w wydłużaniu życia.

Niektórzy badacze wskazują także na negatywny wpływ cięć budżetowych po kryzysie finansowym z 2008 roku, które mogły wpłynąć na dostęp do usług zdrowotnych i społecznych.

Inni jednak podkreślają, że bezpośredni związek tych działań z długością życia nie jest jednoznacznie udowodniony.

Najczęstsze przyczyny zgonów w Wielkiej Brytanii

Według najnowszych danych główne przyczyny śmierci w Anglii i Walii to:

demencja i choroba Alzheimera,
choroby serca,
przewlekłe choroby płuc,
udar mózgu,
rak płuc.

W niektórych latach istotnym czynnikiem wpływającym na liczbę zgonów jest również grypa.

Profesor Bryan Williams, główny naukowiec i lekarz w British Heart Foundation, zwraca uwagę, że choroby sercowo-naczyniowe pozostają jedną z głównych przyczyn zgonów w Wielkiej Brytanii.

Jego zdaniem wyhamowanie postępów w zmniejszaniu liczby zgonów z powodu tych schorzeń to poważny problem, który dodatkowo pogłębiła pandemia COVID-19, obciążając system opieki zdrowotnej.

Eksperci podkreślają również, że śmiertelność związana z chorobami serca wzrosła w najbardziej ubogich regionach Anglii, co wskazuje na konieczność pilnych działań rządowych w zakresie profilaktyki, diagnostyki i leczenia.

Wzrost liczby zgonów wśród młodych dorosłych

Chociaż ogólny wskaźnik śmiertelności w Wielkiej Brytanii spada, liczba zgonów wśród osób w wieku 20-44 lat wykazuje niepokojący trend wzrostowy.

Analiza CMI wykazała, że od 2011 roku w tej grupie wiekowej śmiertelność wzrastała stopniowo rok do roku, a trend ten był widoczny jeszcze przed pandemią.

Ekspert Antonino Polizzi z Leverhulme Centre for Demographic Science na Uniwersytecie Oksfordzkim zauważa, że główne przyczyny śmierci wśród osób w wieku 20-44 lat różnią się od tych dominujących w starszych grupach. W tym przedziale wiekowym dominują:

przedawkowania narkotyków,
zgony związane z alkoholem,
wypadki,
samobójstwa,
przestępstwa z użyciem przemocy (w tym zabójstwa).

Szczególnie Szkocja odnotowuje wzrost liczby zgonów związanych z narkotykami, co odróżnia Wielką Brytanię od innych krajów Europy Zachodniej, gdzie tego typu wskaźniki w ostatnich latach spadają.

Jakie działania podejmuje rząd?

Brytyjskie Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej podkreśla, że obecny rząd odziedziczył „zrujnowany system NHS”, ale jest zdeterminowany, by go naprawić.

Rządowy Plan na rzecz zmian w opiece zdrowotnej koncentruje się na przejściu od leczenia do profilaktyki oraz wcześniejszym wykrywaniu najczęstszych chorób prowadzących do śmierci.

W ramach tych działań Wielka Brytania chce:

stworzyć „pierwsze beztytoniowe pokolenie”,
ograniczyć reklamy niezdrowej żywności skierowane do dzieci,
poprawić wykrywalność nowotworów i chorób sercowo-naczyniowych.

Zobacz też:

Eksperci podkreślają, że choć spadek ogólnej śmiertelności to pozytywny sygnał, to dalsze działania są niezbędne, by poprawić jakość i długość życia mieszkańców Wielkiej Brytanii.

poniedziałek, 03 marca 2025 07:58 - Adam Bham

Dziękujemy za przeczytanie artykułu do końca! Zachęcamy do odwiedzenia naszego Facebooka, Twittera i YouTube. Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.