Wielka Brytania wprowadza ogromne zmiany w benefitach. Setki tysięcy osób mogą stracić świadczenia

Zmiany w systemach świadczeń społecznych często wywołują niepokój, zwłaszcza gdy dotyczą tak istotnego wsparcia, jak pomoc dla osób z niepełnosprawnościami. Rząd Wielkiej Brytanii zapowiada poważne modyfikacje w sposobie oceniania uprawnień do PIP.

Personal Independence Payment (PIP), czyli Zasiłek na Rzecz Niezależności Osobistej, to istotna forma wsparcia dla osób w wieku od 16 lat do wieku emerytalnego, które zmagają się z przewlekłymi chorobami lub niepełnosprawnością i potrzebują pomocy w codziennym funkcjonowaniu.

Do tej pory przyznawanie świadczenia opierało się na punktacji wynikającej z oceny poziomu trudności w wykonywaniu różnych czynności życiowych. Jednak od listopada 2026 roku system ten przejdzie istotne zmiany.

Zgodnie z nowymi zasadami, każda osoba ubiegająca się o PIP lub ponownie składająca wniosek, będzie musiała zdobyć minimum cztery punkty w co najmniej jednej aktywności z kategorii codziennego życia, aby kwalifikować się do wypłaty tego komponentu.

Dotychczas taki warunek nie istniał, a łączna liczba punktów była kluczowa dla przyznania świadczenia.

Kto straci świadczenie i ile osób dotkną zmiany?

Zgodnie z danymi uzyskanymi w odpowiedzi na zapytanie Freedom of Information, opublikowanymi przez organizację Benefits and Work, zmiany te mogą oznaczać utratę świadczeń nawet dla 1,3 miliona osób. W szczegółach:

Około 209 000 osób, które obecnie otrzymują wyższy poziom komponentu codziennego życia, może całkowicie utracić świadczenie.

Kolejne 1 116 000 osób, które korzystają z niższego poziomu, może również zostać pozbawione tego wsparcia.

Choć Biuro Odpowiedzialności Budżetowej (OBR) szacuje, że ostatecznie będzie to dotyczyć około 800 000 osób do roku budżetowego 2029/2030, skala potencjalnych strat już od końca 2026 roku może być znacznie większa.

Co się zmienia w ocenie kwalifikacyjnej?

Obecnie osoby ubiegające się o PIP są oceniane przez specjalistę ds. zdrowia wyznaczonego przez DWP. Ocena obejmuje m.in. takie kryteria jak:

• bezpieczeństwo wykonywania danej czynności
• czas potrzebny do jej wykonania
• częstotliwość wpływu choroby na daną czynność
• potrzeba pomocy osoby trzeciej

Po zmianach nadal będą brane pod uwagę te same czynniki, jednak nie wystarczy już ogólna punktacja.

Konieczne będzie zdobycie minimum czterech punktów w jednej konkretnej czynności z kategorii „daily living” (codzienne życie), aby otrzymać to świadczenie. Zmiana nie obejmuje komponentu mobilności.
 

Co dalej z osobami o ciężkich schorzeniach?

Ministerstwo Pracy i Emerytur prowadzi także konsultacje nad kolejnymi propozycjami zmian, które mogą objąć osoby z poważnymi schorzeniami.

Jednym z pomysłów jest zwolnienie takich osób z ponownych ocen kwalifikacyjnych, co miałoby ograniczyć biurokrację i stres związany z ciągłym potwierdzaniem niepełnosprawności.

Przedłużenie wieku przejściowego z DLA na PIP?

Obecnie dzieci pobierające zasiłek DLA (Disability Living Allowance) przechodzą na PIP po ukończeniu 16. roku życia.

W ramach konsultacji rozważane jest przesunięcie tego wieku do 18 lat, co miałoby umożliwić młodym osobom lepsze przygotowanie się do formalności i ewentualnych zmian w systemie.

Co to jest PIP i ile można otrzymać?

PIP składa się z dwóch głównych komponentów: daily living i mobility. Każdy z nich dzieli się na dwa poziomy – standardowy i podwyższony:

Komponent codziennego życia:

• Standardowy: £73.90 tygodniowo
• Podwyższony: £110.40 tygodniowo

Komponent mobilności:

• Standardowy: £29.20 tygodniowo
• Podwyższony: £77.05 tygodniowo

Osoby uprawnione do obu komponentów w maksymalnej wysokości mogą otrzymywać nawet £187.45 tygodniowo, wypłacane co cztery tygodnie.

Rząd komentuje zmiany i zapowiada dalsze reformy

Rzecznik rządu podkreślił, że dane opublikowane w zapytaniu FOI są częściowe i nie odzwierciedlają pełnego obrazu sytuacji.

Według zapewnień rządu:

„System zabezpieczenia społecznego będzie zawsze wspierał tych, którzy tego najbardziej potrzebują.

Chcemy wspierać ludzi w powrocie na rynek pracy i zapewnić im indywidualną pomoc – na ten cel przeznaczone zostanie dodatkowe £1 miliard.”

Co możesz zrobić już teraz?

Jeśli korzystasz z PIP lub planujesz złożyć wniosek, warto:

Regularnie śledzić komunikaty DWP oraz organizacji wspierających osoby z niepełnosprawnościami.

Skorzystać z kalkulatorów świadczeń dostępnych na stronach Turn2Us, Entitledto, czy MoneySavingExpert, które pomogą oszacować Twoje uprawnienia.

Przygotować się na ewentualne zmiany dokumentacji wymaganej podczas ponownej oceny.