Minister finansów Wielkiej Brytanii ogłosiła plany dotyczące miliardowych cięć w budżecie na świadczenia socjalne oraz inne obszary wydatków publicznych.

Minister finansów Wielkiej Brytanii ogłosiła plany dotyczące miliardowych cięć w budżecie na świadczenia socjalne oraz inne obszary wydatków publicznych.

Decyzja ta jest częścią przygotowań do wiosennego oświadczenia budżetowego, które zostanie przedstawione 26 marca.

Nowe prognozy gospodarcze sporządzone przez Office for Budget Responsibility (OBR) wskazują na konieczność znaczących oszczędności, ponieważ wcześniejsze rezerwy finansowe rządu zostały wyczerpane.

Przyczyny planowanych cięć budżetowych

Sytuacja gospodarcza Wielkiej Brytanii uległa pogorszeniu od czasu ostatniego budżetu Rachel Reeves w październiku ubiegłego roku, gdy OBR oszacowało, że rząd ma 9,9 miliarda funtów dostępnych na dodatkowe wydatki.

Jednak zmieniające się warunki globalne, w tym rosnące taryfy handlowe, wyższa inflacja i wzrost kosztów pożyczek, sprawiły, że prognozy budżetowe uległy rewizji.

Rząd zobowiązał się do zmniejszenia długu publicznego jako procentu PKB w czasie trwania obecnej kadencji parlamentu.

Jednym z kluczowych założeń jest także utrzymanie zasady, według której nowe zadłużenie powinno być przeznaczone wyłącznie na inwestycje, a nie na bieżące wydatki.

Takie reguły mają na celu utrzymanie wiarygodności Wielkiej Brytanii na rynkach finansowych.

Planowane zmiany w systemie świadczeń socjalnych

Jednym z najbardziej kontrowersyjnych elementów proponowanych oszczędności są cięcia w systemie świadczeń socjalnych, które mają na celu ograniczenie szybkiego wzrostu liczby osób otrzymujących zasiłki związane ze zdrowiem.

Minister pracy i emerytur Liz Kendall wkrótce przedstawi szczegóły tych zmian, które według źródeł rządowych mogą być „politycznie bolesne”.

Obecnie brytyjski system zasiłków odnotowuje znaczący wzrost wydatków na świadczenia zdrowotne.

W 2023 roku rząd przeznaczył na ten cel 65 miliardów funtów, co stanowi wzrost o 25% w porównaniu z rokiem poprzedzającym pandemię COVID-19.

Prognozy wskazują, że do czasu następnych wyborów wydatki mogą wzrosnąć nawet do 100 miliardów funtów.

Rząd uważa, że część tego wzrostu wynika z niewłaściwych zachęt w systemie świadczeń.

Osoby korzystające z Universal Credit są zobowiązane do przedstawiania dowodów poszukiwania pracy, aby nadal otrzymywać zasiłki.

Natomiast osoby, które spełniają kryteria dotyczące niezdolności do pracy, otrzymują wyższe świadczenia i nie muszą aktywnie szukać zatrudnienia.

Argumenty za reformą systemu zasiłków

Sekretarz stanu ds. sprawiedliwości Shabana Mahmood podczas wywiadu dla BBC Radio 4 stwierdziła, że obecna sytuacja jest nie do utrzymania, a rząd musi zapewnić, aby osoby zdolne do pracy miały możliwość podjęcia zatrudnienia.

Zwróciła uwagę, że w Wielkiej Brytanii jest zbyt wielu młodych ludzi, którzy nie pracują, nie uczą się ani nie uczestniczą w szkoleniach zawodowych.

Rachel Reeves, odpowiedzialna za budżet, wielokrotnie podkreślała konieczność „fundamentalnej” reformy systemu świadczeń, aby ograniczyć nadmierne wydatki i zwiększyć liczbę aktywnych zawodowo obywateli.

Rząd planuje także zmiany w NHS, które mają zwiększyć efektywność i zmniejszyć zależność osób chorych od zasiłków.

Krytyka planowanych oszczędności

Nie wszyscy zgadzają się z rządową strategią cięć w świadczeniach. Sekretarz generalny związku zawodowego strażaków, Steve Wright, nazwał te propozycje „skandalicznym atakiem na najbiedniejszych i najbardziej bezbronnych”.

Wiele organizacji społecznych ostrzega, że redukcja wydatków na świadczenia może pogłębić problem ubóstwa i wykluczenia społecznego.

Z kolei rząd odpiera zarzuty, argumentując, że zmiany były planowane od dawna i mają na celu „zachęcenie ludzi do powrotu na rynek pracy”, a nie zabieranie pomocy tym, którzy naprawdę jej potrzebują.

Inne oszczędności i wyzwania gospodarcze

Oprócz reform w systemie świadczeń rząd zapowiada restrukturyzację administracji publicznej, która ma doprowadzić do redukcji kosztów operacyjnych i zmniejszenia liczby zatrudnionych urzędników.

Minister Pat McFadden i sekretarz zdrowia Wes Streeting planują w najbliższych tygodniach przedstawić szczegóły dotyczące cięć wydatków w służbach cywilnych.

Sytuację dodatkowo komplikuje globalne spowolnienie gospodarcze. Stagnacja gospodarki strefy euro oraz niższa produktywność w Wielkiej Brytanii mają negatywny wpływ na prognozy OBR.

Do tego dochodzą nowe bariery handlowe – prezydent USA Donald Trump ogłosił w tym tygodniu nałożenie ceł na największych partnerów handlowych USA: Kanadę, Meksyk i Chiny.

Rachel Reeves ostrzegła, że nawet jeśli Wielka Brytania nie zostanie objęta nowymi taryfami, globalna wojna handlowa może spowolnić wzrost gospodarczy i zwiększyć inflację.

Dodatkowe obawy budzi również wzrost wydatków na obronność, które rząd finansuje poprzez redukcję budżetu na pomoc międzynarodową.

W nadchodzących miesiącach mieszkańcy Wielkiej Brytanii będą także musieli zmierzyć się z kolejnymi podwyżkami cen energii, wody i podatków lokalnych, co dodatkowo wpłynie na koszty życia.

Wszystkie te czynniki sprawiają, że nadchodzące cięcia budżetowe będą jednymi z najtrudniejszych decyzji podjętych przez obecny rząd, który stoi przed wyzwaniem równoważenia finansów publicznych przy jednoczesnym unikaniu negatywnych skutków społecznych i gospodarczych.

 
Dziękujemy za przeczytanie artykułu do końca! Zachęcamy do odwiedzenia naszego Facebooka, Twittera i YouTube. Bądź na bieżąco! Obserwuj nas w Wiadomościach Google.